प्रधानमंत्री कुसुम सोलर योजना 2025 – सोलर पंपसाठी अनुदान

कुसुम सोलर योजना म्हणजे काय?

भारत सरकारने शेतकऱ्यांसाठी सौरऊर्जा आधारित सिंचनाची सोय उपलब्ध करून देण्यासाठी सुरू केलेली योजना म्हणजे प्रधानमंत्री कुसुम योजना (PM-KUSUM) होय.

ही योजना 2019 मध्ये सुरू झाली असून, 2025 मध्ये त्यामध्ये अनेक सुधारणा व विस्तार करण्यात आले आहेत.

योजनेचे उद्दिष्ट

• शेतकऱ्यांना स्वयंपूर्ण वीज देणे
• पारंपरिक विजेवरील अवलंबन कमी करणे
• सिंचनासाठी खर्च कमी करणे
• पर्यावरणपूरक शेतीला चालना देणे
• उत्पन्न वाढवून शेतकऱ्यांचे जीवनमान उंचावणे

योजना 2025 मध्ये काय नवीन?

शेतकरी बंधुनो 2025 मध्ये या योजनेत काही महत्त्वाचे अपडेट्स करण्यात आले आहेत ते आपण खालील प्रमाणे बघू

1. अधिक HP पर्याय उपलब्ध – 3 HP ते 10 HP पर्यंत
2. Net Metering चा समावेश – शिल्लक वीज विकता येते
3. ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया सुलभ
4. राज्यस्तरावरील अनुदान वाढवले
5. ग्रामीण भागात अधिक जागरूकता मोहिमा सुरू

योजनेचे मुख्य घटक (Components)

1. Component A: सोलर पॉवर प्लांट (10 kW ते 2 MW) – शेतकऱ्यांच्या मोकळ्या जागेत
2. Component B: विद्यमान डिझेल पंप सोलर पंपमध्ये रूपांतर
3. Component C: नवीन सोलर पंपांची बसवणूक (Grid-connected किंवा Off-grid)

सोलर पंप म्हणजे काय?

सोलर पंप म्हणजे असा पंप जो विजेऐवजी सौर ऊर्जेच्या सहाय्याने चालतो.

हा पंप शेतातील विहीर, नळ, बोअरवेल यांमधून पाणी उपसण्याचे काम करतो. यामध्ये सोलर पॅनल्स, इन्व्हर्टर आणि पंपचा समावेश असतो.

योजनेचे फायदे (Benefits)

फायदामाहिती

अनुदान उपलब्ध सोलर पंपवर 60% पर्यंत सरकारी अनुदान

वीज बचत पारंपरिक विजेचा खर्च शून्य

दिवसात कुठल्याही वेळी सिंचन शक्य Load-shedding चा त्रास नाही

शाश्वत ऊर्जा वापर पर्यावरणपूरक शेतीस चालना

उत्पन्नात वाढ शिल्लक वीज विकून उत्पन्न

पात्रता (Eligibility)

शेतकरी बंधुनो या योजनेत आपण बसतो का त्या साठी काय पात्रता आहे ते आपण यात बघू ते खाली दिले आहे.

• अर्जदार हा भारतातील शेतकरी असावा
• शेतावर स्वतःची जमीन असावी
• पंप बसवण्यासाठी योग्य मोकळी जागा असावी
• आधार व बँक खातं अनिवार्य
• पाणी स्रोत असलेले क्षेत्र असावे

शेतकरी बंधुनो या साठी काही महत्वाचे कागद ( Document ) आपल्या जवळ असणे खूप गरजेचे आहे

आवश्यक कागदपत्रे

1. 7/12 उतारा किंवा जमीन दस्तऐवज
2. आधार कार्ड
3. बँक पासबुकची झेरॉक्स
4. फोटो
5. मोबाईल नंबर
6. शेतजमिनीचा नकाशा (अभियंता तयार करतो)

अनुदानाचे प्रमाण:

खर्चाचे भाग	टक्केवारी
केंद्र सरकार	30%
राज्य सरकार	30%
शेतकरी योगदान	40% (EMI/कर्ज स्वरूपात सुलभ)

सोलर पंप प्रकार व क्षमता:

HP (Horse Power)	उपयोग
3 HP	लहान शेतकरी, छोटे क्षेत्र
5 HP	मध्यम क्षेत्रासाठी
7.5 HP	मोठं क्षेत्र, ठिबक सिंचनासाठी
10 HP	उच्च पाण्याची गरज असलेली शेती

टीप: शेतकरी बंधुनो यात काही राज्यांमध्ये अतिरिक्त अनुदान दिलं जातं.

आता आपण बघू सगळ्यात महत्वच म्हणजे या साठी अप्लाय कस कराव ते माहिती आम्ही ते माहिती खाली देत आहोत .

अर्ज प्रक्रिया (Online Apply)

पायरी 1: अधिकृत वेबसाइटवर जा

राज्यानुसार कुसुम योजनेसाठी सरकारी पोर्टल असते.
महाराष्ट्रासाठी: https://kusum.mahaurja.com

---

पायरी 2: “PM-KUSUM Yojana” लिंक निवडा

होमपेजवर “PM-KUSUM Yojana” किंवा “Solar Pump Scheme” पर्याय दिसेल. त्यावर क्लिक करा.

---

पायरी 3: नवीन अर्जदार नोंदणी (Registration)

• “New Farmer Registration” वर क्लिक करा
• आपले नाव, जिल्हा, तालुका, मोबाईल क्रमांक, आधार नंबर, जमीन तपशील यासारखी माहिती भरावी
• OTP द्वारे मोबाईल नंबर व्हेरिफाय करा

---

पायरी 4: आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा

• 7/12 उतारा
• आधार कार्ड
• बँक पासबुक
• फोटो
• जमीन नकाशा (जर लागू असेल)

---

पायरी 5: अर्ज सबमिट करा

सर्व माहिती भरून व कागदपत्र अपलोड केल्यानंतर Submit करा
अर्ज क्रमांक (Application ID) मिळेल – तो जतन करा

---

पायरी 6: पुढील प्रक्रिया

• स्थानिक कृषी अधिकारी/डिस्ट्रिक्ट ऑफिस तुमच्याशी संपर्क साधेल
• सर्वेक्षण, मंजुरी आणि सोलर पंप बसवण्याची प्रक्रिया सुरू होईल

---

टीप:

• काही राज्यांमध्ये offline अर्ज सुद्धा चालतात – स्थानिक कृषी कार्यालयातून फॉर्म भरता येतो
• नेहमी अधिकृत पोर्टलच वापरा – एजंट किंवा दलाल टाळा

आम्ही खाली एक फोटो देत आहोत

यात काही महत्वाचे टप्पे आहेत हे लक्षात घेऊन तुम्ही या योजने ला अर्ज करू सकता

महत्त्वाचे टप्पे

• सर्वेक्षण
• मंजुरी
• उपकरणे बसवणे
• चाचणी
• फायनल बिलिंग

योजना राबवणारी संस्था

• भारत सरकार – MNRE (Ministry of New & Renewable Energy)
• राज्यस्तर – ऊर्जा/कृषी विभाग
• वितरण कंपन्या (DISCOMs)

अडचणी आणि उपाय

अडचण	उपाय
अर्ज प्रक्रिया समजत नाही	कृषी कार्यालयातून मदत घ्या
डीलरची निवड चुकीची होते	शासन मान्य डीलर लिस्ट पाहा
उपकरण उशिरा येतात	वेळेवर फॉलो-अप ठेवा

शेतकरी मित्रनो प्रधानमंत्री कुसुम सोलर योजना 2025 ही शेतकऱ्यांसाठी एक सुवर्णसंधी आहे. यामुळे वीजेवरील खर्च कमी होतो, सिंचन सुलभ होतं आणि उत्पन्नात वाढ होते. योग्य माहिती व योग्य मार्गदर्शन घेतल्यास ही योजना खूप फायदेशीर ठरू शकते.

अर्ज करायचाय?

• तुमच्या जिल्ह्यातील कृषी कार्यालय किंवा ऊर्जा विभागाशी संपर्क करा
• अधिकृत वेबसाइट: mnre.gov.in / राज्य पोर्टल

ही माहिती उपयुक्त वाटली का?

कमेंट करा किंवा तुमच्या तालुक्यातील कृषी कार्यालयाशी संपर्क करा.

ही माहिती उपयोगी वाटली तर शेअर करा आणि तुमच्या शेतकरी मित्रांपर्यंत पोचवा!

इथे पहा

वारंवार विचारे जाणारे प्रश्न ( FAQ )