हरभरा पिकाचे महत्त्व Harbara Top Biyane 2025 :
नमस्कार शेतकरी मित्रांनो आज आपण Harbara Top Biyane 2025 या लेखात बघू. हरभरा (Gram/Chickpea) हे भारतातील प्रमुख कडधान्य पिकांपैकी एक आहे. हरबरा हे पीक प्रमुख्याने महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश, राजस्थान, उत्तर प्रदेश, व तेलंगणा या राज्यांमध्ये याची सर्वाधिक लागवड केली जाते. शेतकरी मित्रांनो हरभऱ्यामुळे मातीतील नायट्रोजन वाढतो, Harbara Top Biyane 2025 आणि त्यामुळे पुढच्या पिकासाठीही ही शेती फायदेशीर ठरते. 2025 मध्ये शेतकरी अधिक उत्पादन आणि रोगप्रतिरोधक बियाण्यांकडे वळत आहेत. भारतीय कृषी संशोधन संस्थांनी (ICAR, IIPR, MPKV, JNKVV) विकसित केलेल्या अनेक सुधारित वाणांनी शेतकऱ्यांचा नफा वाढवला आहे.आपण आज असेच हरबऱ्याचे टॉप बियाणे बघू.
Harbara Top Biyane 2025 :
1. ICCV 10 (Kabuli Type)
- उत्पादन क्षमता: 18-20 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 115-120 दिवस
- वैशिष्ट्य: दाणे मोठे, रंग पांढरट; बाजारात मागणी जास्त.
- रोग प्रतिकारक: चॉकलेट ब्लाईट व फ्यूझेरियम विल्ट प्रतिकारक.
- किंमत: ₹180-₹220/kg (प्रमाणित बियाणे)
2. JG 14
- उत्पादन क्षमता: 20-22 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 110-115 दिवस
- वैशिष्ट्य: मध्यम आकाराचा दाणा, जलद वाढ.
- रोग प्रतिकारक: फ्यूझेरियम व कोरडी पाने रोगावर प्रतिकारक.
- योग्य प्रदेश: मध्य महाराष्ट्र, विदर्भ, आणि मराठवाडा.
3. Phule Vikram (AKG-1)
- उत्पादन क्षमता: 22-25 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 120 दिवस
- वैशिष्ट्य: दाणे गडद रंगाचे व वजनदार.
- फायदे: कमी पाण्यातही चांगले उत्पादन.
- किंमत: ₹150-₹180/kg
4. BDN 9-3 (Vijay)
- उत्पादन क्षमता: 23-25 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 115-120 दिवस
- वैशिष्ट्य: काळसर हरभरा, दाणे मोठे व आकर्षक.
- रोग प्रतिकारक: कोरडी पाने व विल्ट रोगावर नियंत्रण.
- योग्य प्रदेश: महाराष्ट्र व दक्षिण भारत.
5. Pusa 362
- उत्पादन क्षमता: 20-22 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 110 दिवस
- वैशिष्ट्य: जलद वाढणारा वाण, जास्त फुलोरा.
- फायदे: दुष्काळात टिकणारे पीक.
- किंमत: ₹200/kg (प्रमाणित बियाणे)
6. ICCV 37
- उत्पादन क्षमता: 24-26 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 115 दिवस
- वैशिष्ट्य: जाडसर दाणे व चांगली शेंगा भर.
- रोग प्रतिकारक: फ्यूझेरियम व स्क्लेरोटियम रोगांवर नियंत्रण.
- बाजार भाव: ₹190-₹210/kg
7. JG 63
- उत्पादन क्षमता: 21-23 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 115-120 दिवस
- फायदे: कमी तापमानात चांगले उत्पादन, थंडी सहनशक्ती.
- योग्य प्रदेश: उत्तर महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश.
8. Vijay (Phule Vijay)
- उत्पादन क्षमता: 24-26 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 115 दिवस
- वैशिष्ट्य: शेंगा मोठ्या, दाणे गडद तपकिरी.
- रोग प्रतिकारक: चॉकलेट ब्लाईट व रूट रॉट.
- किंमत: ₹160-₹180/kg
9. JAKI 9218
- उत्पादन क्षमता: 23-25 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 120 दिवस
- फायदे: कमी पावसातही चांगले उत्पादन.
- रोग प्रतिकारक: फ्यूझेरियम व अॅस्कोकायटा ब्लाईट.
- योग्य राज्ये: महाराष्ट्र, तेलंगणा, कर्नाटक.
10. Phule G-12
- उत्पादन क्षमता: 25-27 क्विंटल/हेक्टरी
- कालावधी: 120-125 दिवस
- वैशिष्ट्य: वजनदार दाणे, बाजारभाव चांगला.
- फायदे: कमी खतांमध्येही उच्च उत्पादन.
हे बघा Video
| बियाण्याचे नाव | किंमत (₹/kg) | प्रकार |
|---|---|---|
| ICCV 10 | ₹200 | काबुली |
| JG 14 | ₹180 | देशी |
| Phule Vikram | ₹170 | देशी |
| BDN 9-3 | ₹160 | देशी |
| Pusa 362 | ₹210 | काबुली |
| JAKI 9218 | ₹190 | देशी |
| Phule G-12 | ₹200 | देशी |
टीप: किंमती प्रदेश व विक्रेत्यानुसार बदलू शकतात.
हरभऱ्याची लागवड करण्यासाठी योग्य हवामान आणि माती :
शेतकरी मित्रांनो हरबरा लागवडी साठी हवामान कसे हवे हरभरा (Gram/Chickpea) हे रब्बी हंगामातील एक महत्त्वाचे कडधान्य पीक आहे. Harbara Top Biyane 2025 हे पीक हवामान आणि मातीच्या स्थितीनुसार चांगले उत्पादन देते. योग्य वातावरणात लागवड केल्यास हरभऱ्याचे उत्पादन व दर्जा दोन्ही वाढतात. चला तर पाहूया हरभऱ्याच्या यशस्वी लागवडीसाठी आवश्यक हवामान, माती जाणून घेऊ या.
- हवामान: मध्यम थंडीचे व कोरडे हवामान हरभऱ्यास योग्य.
- माती: हलकी ते मध्यम काळी, उत्तम निचरा असलेली माती सर्वोत्तम.
- तापमान: 20°C ते 30°C दरम्यान अंकुरणासाठी अनुकूल.
- पाणी: ड्रिप किंवा कमी पाणी देऊन पिक सांभाळावे.
बियाणे खरेदी करण्यासाठी स्रोत
तुम्ही बियाणे कुढून खरेदी करू सकता Harbara Top Biyane 2025 –
- कृषी सेवा केंद्रे
- जिल्हा कृषी कार्यालय
- सरकारी बीज निगम
- ऑनलाइन पोर्टल्स (उदा. IFFCO, Mahabeej, KisanKraft इ.)
हरभरा बियाणे निवडताना काही टिप्स :
शेतकऱ्यांनी बियाणे निवडताना काही गोष्टी लक्षात घेऊनच बियाण निवडावे. Harbara Top Biyane 2025
- प्रमाणित (Certified) बियाणेच घ्यावे.
- बियाण्यावर लेबल व अंकुरण दर तपासावा.
- रोगप्रतिरोधक वाण निवडल्यास उत्पादन वाढते.
- बियाणे पेरणीपूर्वी थायरम किंवा कार्बेन्डाझिमने प्रक्रिया करावी.
- योग्य अंतर राखून पेरणी केल्यास शेंगांची संख्या वाढते.
बियाणे प्रक्रिया व पेरणी शिफारसी
- बियाणे प्रक्रिया: थायरम 3 ग्रॅम किंवा ट्रायकोडर्मा 5 ग्रॅम प्रति किलो बियाणे.
- पेरणी कालावधी: ऑक्टोबरच्या शेवटपासून नोव्हेंबरच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत.
- अंतर: ओळ ते ओळ 30 से.मी. आणि झाड ते झाड 10 से.मी.
- खत मात्रा: 25:50:0 NPK प्रमाणात बेस डोस.
- सिंचन: पिकाच्या फुलोरा व शेंगा भरण्याच्या अवस्थेतच पाणी द्यावे.
हरभरा बियाण्यांपासून अपेक्षित उत्पादन
शेतकऱ्यांनी जर उत्तम बियाणे, योग्य सिंचन आणि सेंद्रिय खतांचा वापर केल्यास प्रति हेक्टर 22 ते 28 क्विंटल उत्पादन मिळू शकते. Harbara Top Biyane 2025 बाजारभाव ₹6000 ते ₹8000 प्रति क्विंटल असल्याने शेतकऱ्यांना उत्तम नफा मिळतो.
2025 मधील हरभरा बियाण्यांतील नवे ट्रेंड
- उच्च प्रथिनयुक्त वाणांची मागणी वाढत आहे.
- ड्रोनद्वारे बियाणे फवारणी (Precision Seeding) सुरू होत आहे.
- जैविक वाण (Biofortified Varieties) लोकप्रिय होत आहेत.
- शाश्वत शेतीसाठी कमी पाण्यात टिकणाऱ्या बियाण्यांवर भर.
निष्कर्ष
शेतकरी मित्रांनो 2025 मध्ये हरभऱ्याची शेती अजून फायदेशीर बनवण्यासाठी शेतकऱ्यांनी उच्च उत्पादन देणारी, रोगप्रतिरोधक वाणं निवडणे गरजेचे आहे. Harbara Top Biyane 2025 स्थानिक हवामानाला अनुरूप वाण निवडल्यास उत्पादन आणि नफा दोन्ही वाढतात.
