शेतीसाठी Drone subsidy Scheme 2025 – अर्ज प्रक्रिया, किंमत आणि फायदे
नमस्कार शेतकरी मित्रांनो Drone subsidy Scheme 2025 भारतीय शेती आता पारंपरिकतेकडून (Smart) स्मार्ट शेतीकडे वाटचाल करत आहे. त्यामध्ये सर्वात महत्त्वाचा घटक म्हणजे कृषी ड्रोन. Dron हे ड्रोन तणनाशक, कीटकनाशक फवारणी, पिकांचे निरीक्षण, आणि उत्पादन मोजणी यासाठी वापरले जातात.
तसेच जिल्हा परिषदेने महिला सक्षमीकरण आणि आधुनिक शेतीला चालना देण्यासाठी सरकार शेतकऱ्यांना हे आधुनिक उपकरण परवडणाऱ्या दरात मिळावे म्हणून Drone subsidy Scheme 2025 ड्रोन खरेदीवर अनुदान (Subsidy) देत आहे.
कृषी ड्रोन म्हणजे काय?
कृषी ड्रोन म्हणजे पिकांवर हवाई फवारणी व निरीक्षणासाठी वापरले जाणारे यंत्र. Drone subsidy Scheme 2025 हे GPS व सेन्सर तंत्रज्ञानावर चालते. ड्रोनच्या सहाय्याने शेतकरी कमी वेळात मोठ्या क्षेत्रावर एकसारखी फवारणी करू शकतात, त्यामुळे मजुरीचा खर्च वाचतो आणि उत्पादनात वाढ होते.
Drone वापरण्याचे प्रमुख फायदे
- वेळ आणि मजुरीची बचत:
- हाताने फवारणी करण्यापेक्षा ड्रोनने 10 पट जलद फवारणी होते.
- अचूक फवारणी (Precision Spraying):
- प्रत्येक झाडावर समान प्रमाणात औषध पोहोचते, वाया जात नाही.
- पाण्याची बचत:
- पारंपरिक फवारणीपेक्षा 80% कमी पाणी लागते.
- आरोग्याचे रक्षण:
- शेतकऱ्यांना थेट कीटकनाशकांचा संपर्क टाळता येतो.
- तंत्रज्ञानाचा वापर:
- GPS, thermal camera, आणि AI आधारित विश्लेषणामुळे पिकांची स्थिती मोजता येते.
🔹 अनुदान दर (Subsidy Rate):
| ड्रोन प्रकार | क्षमता (लिटर) | अंदाजे किंमत (₹) |
|---|---|---|
| Mini Drone | 5 – 10 लिटर | ₹1.5 ते ₹3 लाख |
| Medium Drone | 10 – 16 लिटर | ₹3 ते ₹6 लाख |
| Advanced Drone | 16 – 25 लिटर | ₹6 ते ₹10 लाख |
| AI-Enabled Drone | 25+ लिटर | ₹10 ते ₹15 लाख |
कृषी ड्रोनची किंमत (2025 प्रमाणे)
| ड्रोन प्रकार | क्षमता (लिटर) | अंदाजे किंमत (₹) |
|---|---|---|
| Mini Drone | 5 – 10 लिटर | ₹1.5 ते ₹3 लाख |
| Medium Drone | 10 – 16 लिटर | ₹3 ते ₹6 लाख |
| Advanced Drone | 16 – 25 लिटर | ₹6 ते ₹10 लाख |
| AI-Enabled Drone | 25+ लिटर | ₹10 ते ₹15 लाख |
2025 मधील ड्रोन अनुदान योजना (Government Subsidy)
भारत सरकारने Drone subsidy Scheme 2025 ड्रोन मिशन 2025 अंतर्गत शेतकऱ्यांना आणि कृषी संस्थांना अनुदान देण्याची योजना सुरू ठेवली आहे. ही योजना कृषी मंत्रालय (Department of Agriculture & Farmers Welfare) मार्फत राबवली जाते.
पात्रता (Eligibility Criteria)
- अर्जदार भारतीय शेतकरी असावा.
- शेतीसाठी जमिनीचा 7/12 उतारा आवश्यक.
- ड्रोनचा वापर कृषी क्षेत्रातच करावा लागेल.
- शेतकऱ्याचे बँक खाते आणि आधार लिंक असणे आवश्यक.
- अर्जदाराने ड्रोन चालवण्याचे प्रशिक्षण प्रमाणपत्र (DGCA Approved) घेतलेले असावे.
अर्ज प्रक्रिया (Application Process)
🔸 Step 1: ऑनलाईन नोंदणी
शेतकऱ्यांनी www.india.gov.in/spotlight/namo-drone-didi या अधिकृत वेबसाइटवर लॉगिन करावे.
→ “Apply for Drone Subsidy” पर्याय निवडा.
Step 2: माहिती भरा
- नाव, पत्ता, आधार क्रमांक
- शेती क्षेत्रफळ, ड्रोन वापराचा उद्देश
- ड्रोन विक्रेत्याची माहिती
🔸 Step 3: आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- 7/12 उतारा
- आधार कार्ड
- बँक पासबुक
- ड्रोन प्रशिक्षण प्रमाणपत्र
- विक्रेत्याचे कोटेशन
Step 4: पडताळणी व मंजुरी
Drone subsidy Scheme 2025 अर्ज सादर केल्यानंतर जिल्हा कृषी अधिकारी अर्ज तपासतात. योग्य ठरल्यास अनुदान मंजूर करून थेट बँक खात्यात रक्कम जमा होते.
ड्रोन प्रशिक्षण आणि प्रमाणपत्र (DGCA)
भारत सरकारने ठरवले आहे की Drone subsidy Scheme 2025 फक्त प्रमाणित ड्रोन ऑपरेटरलाच कृषी ड्रोन चालवण्याची परवानगी असेल.
यासाठी DGCA (Directorate General of Civil Aviation) मान्यताप्राप्त संस्थांमार्फत प्रशिक्षण दिले जाते.
प्रशिक्षण कालावधी: 5 ते 7 दिवस
शुल्क: ₹10,000 – ₹15,000
संस्था उदाहरणे: Garuda Aerospace, IotechWorld, Marut Drones, Drone Destination
ड्रोन वापरासाठी आवश्यक सुरक्षा मार्गदर्शक तत्त्वे
- ड्रोन नेहमी DGCA नोंदणीकृत (registered) असावा.
- उड्डाण करण्यापूर्वी हवामान आणि वाऱ्याचा वेग तपासा.
- औषधांची फवारणी करताना मानवी क्षेत्रापासून दूर राहा.
- बॅटरी पूर्ण चार्ज करूनच उड्डाण करा.
- शेतातील प्राण्यांपासून सुरक्षित अंतर ठेवा
अधिक माहिती साठी जवळच्या कृषि विभागाशी संपर्क साधावा.
* जर हा लेख उपयुक्त वाटला असेल तर तो इतर शेतकऱ्यांपर्यंत शेअर करा
* शेतीविषयक आणखी मार्गदर्शनासाठी आमच्या वेबसाइटला भेट द्या – AgroMarathi.com
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
➡️ Drone subsidy Scheme 2025 लघु आणि सीमांत शेतकऱ्यांना साधारण ५०% पर्यंत अनुदान दिले जाते, तर कृषी संस्थांना किंवा FPO ला ७५% पर्यंत अनुदान मिळू शकते. हे प्रमाण राज्य आणि केंद्राच्या धोरणानुसार थोडंफार बदलू शकतं.
➡️ शेतीसाठी वापरले जाणारे स्प्रे ड्रोन साधारण ₹4 लाख ते ₹10 लाखांपर्यंत किंमतीत उपलब्ध असतात, ड्रोनच्या क्षमता, बॅटरी आणि सेन्सरनुसार किंमत बदलते.
➡️ शेतकरी maha DBT किंवा संबंधित राज्याच्या कृषी विभागाच्या संकेतस्थळावर ऑनलाइन अर्ज करू शकतात. अर्जासोबत आधार कार्ड, 7/12 उतारा, बँक पासबुक आणि ड्रोन पुरवठादाराची माहिती द्यावी लागते.
➡️ होय, DGCA (Directorate General of Civil Aviation) मान्यताप्राप्त प्रशिक्षण संस्थेकडून 5-7 दिवसांचं Drone Pilot Training Certificate मिळवणं आवश्यक आहे.
➡️ सर्व कागदपत्रे आणि मंजुरी प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर साधारण २ ते ३ महिन्यांत अनुदानाची रक्कम खात्यावर जमा होते.
➡️ सर्व पात्र भारतीय शेतकरी, कृषी संस्था, FPO (Farmer Producer Organizations), तसेच कृषी महाविद्यालयांना ही योजना लागू आहे.
